Gaan bij jou de wijzers van de klok ook altijd te snel? Word je to-do-lijstje alleen maar langer? Lig je ’s nachts in bed nog vaak lang wakker en spookt er dan nog van alles door je hoofd? Je bent zeker niet de enige. Steeds meer mensen (ook jongeren!) hebben last van stress.
Wat is stress?
Stress is een reactie van je lichaam op een spannende gebeurtenis. Vroeger, toen we nog op de prairie leefden, kon je bijvoorbeeld ineens oog in oog staan met een leeuw. Dankzij de stress die dan door je lijf gierde, kon je snel vechten of vluchten. Heel handig, want als je op zo’n moment eerst eens rustig na ging denken over wat voor aanpak je zou kiezen, was je gegarandeerd opgegeten. Ook in het verkeer maakt acute stress het mogelijk om supersnel op de rem te trappen als er bijvoorbeeld plots een spelend kind de weg op rent.
Met acute stress is dan ook helemaal niks mis. De aanmaak van de hormonen adrenaline en vervolgens cortisol, zijn juist enorm handig. Ze zorgen ervoor dat je op zo’n moment heel snel kunt handelen. Je spijsvertering wordt even stilgelegd (dat kan later wel weer), er wordt extra glucose naar je spieren gebracht, zodat ze energie genoeg hebben om te vechten of te vluchten. Ook andere lichaamsfuncties die nu niet cruciaal zijn (zoals bijvoorbeeld seks), worden even op een laag pitje gezet.
Is de leeuw verdwenen, of het spelende kind weer veilig op de stoep, dan kan het niveau stresshormoon weer dalen en even later ben je weer in staat om wat anders te gaan doen.
Chronische stress
Het wordt een ander verhaal als de stress chronisch wordt. Dan blijft het niveau cortisol in je lichaam hoog. Je slaapt slecht, je spijsvertering is verstoord en je hebt geen zin meer in seks. Je bijnieren zijn vooral bezig met cortisol produceren en komen niet toe aan het maken van andere noodzakelijke stofjes. De energie die naar je spieren wordt gebracht is niet nodig (want je vecht of vlucht niet) en wordt vervolgens als vet opgeslagen in je buik. Een hele opeenvolging van andere vage klachten volgt, omdat de hormonen in je lichaam niet meer in balans zijn. Overgewicht, slaapgebrek, angststoornissen, depressie, burn-out en zelfs Diabetes type II zijn voorbeelden van klachten die het gevolg kunnen zijn van chronische stress. Héél belangrijk dus om het niet zover te laten komen.
En de oplossing?
Wat kun je doen als je last van stress hebt? Dat is natuurlijk mede afhankelijk van waar je stress van krijgt. Stress is altijd een wisselwerking tussen je lichaam en je geest. En dat geeft je ook de mogelijkheid om stress vanuit verschillende invalshoeken tegelijk aan te pakken, waardoor je sneller resultaat hebt.
1. Check regelmatig over de dag hoe je je voelt. Krijg je stress van je werk? Of zijn er privé-omstandigheden die je dwars zitten? Hoe beter je weet wat de oorzaak is, hoe gemakkelijker het is om er wat aan te doen.
2. Zorg dat je niet tot je naar bed gaat, druk met van alles bent. Ga ’s avonds iets ontspannends doen, geen werk, niet zwaar sporten meer na 8 uur ’s avonds (een ontspannen wandeling is prima), niet teveel beeldschermen. Als je toch op je mobiel of tablet wat wil doen, gebruik dan een filter dat het blauwe licht er uit filtert.
3. Ga overdag naar buiten en maak een flinke wandeling. Door het daglicht én de buitenlucht zal je stress dalen en slaap je beter.
4. Kijk eens naar je gedachten. Kloppen ze wel? Let eens op hoe je op gebeurtenissen reageert. Tussen een gebeurtenis en je gevoel over die gebeurtenis, zit nog een gedachte. Door jezelf te betrappen op die gedachte en die te veranderen, kun je je gevoel over een bepaalde gebeurtenis veranderen. Bijvoorbeeld: je staat op en het regent. Je voelt je somber. Zodra je ziet dat het regent, denk je misschien iets als ‘Hè bah, regent het alwéér? Dan kom ik straks weer nat op m’n werk aan’. Dan is het logisch dat je je niet vrolijk voelt. Maar stel dat je denkt: ‘Wat zullen de planten in het park daar lekker van groeien, over een paar dagen is het daar vast heel mooi groen!’. Wedden dat je je dan niet somber voelt?
5. Door hard werken is nog nooit iemand overspannen geraakt. Wél door de frustratie dat je meer zou willen doen dan je kunt. Of doordat je niet de vrijheid op je werk krijgt om een klus op jouw manier aan te pakken. Als er een verschil is tussen hoe jij vindt dat iets moet zijn en hoe het werkelijk is, dan ontstaat er chronische stress.
6. Realiseer je ook dat zodra je in gevecht raakt met dingen die je niet kunt veranderen, je steevast verliest. Verspil je energie niet aan gedachten als ‘het zou nu niet mogen regenen’, of ‘het is niet eerlijk dat we nu met het coronavirus te maken hebben’. Dat betekent niet dat je altijd overal maar blij mee moet zijn, maar dat je accepteert dat die gebeurtenissen er nou eenmaal zijn en dat jouw gedachten ze niet kunnen veranderen.
7. Let eens op je ademhaling. Als je gestrest bent, heb je een snelle ademhaling, die hoog in je borstkas zit. Ga rustig zitten en probeer adem te halen tot in je buik. En probeer je ademhaling te vertragen. Een handig hulpmiddeltje hierbij is dit filmpje op YouTube. Hoe vaker je hier op een dag bij stilstaat, hoe gemakkelijker het zal gaan.
Zodra je langdurig teveel cortisol aanmaakt, heb je een grote kans dat je een tekort aan gelukshormonen aanmaakt, omdat alle benodigde grondstoffen naar de cortisolfabriek gaan. Je kunt met de juiste voedingsstoffen jezelf ondersteunen, zodat je lichaam weer in staat is om gelukshormonen aan te maken. Dit kan je helpen om uit een vicieuze cirkel te komen.
Mocht je hier zelf niet uitkomen, zoek iemand die je in dit proces een steuntje in de rug kan geven. Je hoeft niet alles zelf te doen. Samen gaat gemakkelijker en is nog leuker ook. Ben jij benieuwd of ik jou kan helpen met je stress? Neem dan nu contact met me op voor een gratis strategiegesprek.
0 Reacties